Het is je de afgelopen periode vast niet ontgaan: De Haagse Rechtbank heeft Shell opgelegd hun CO2-uitstoot sneller te reduceren. Opvallend aan deze uitspraak is dat de rechter heeft aangegeven dat het olie- en gasconcern, los van regelgeving vanuit de overheid, ook een eigen verantwoordelijkheid heeft. De wet alleen, is dus niet meer leidend. Een soortgelijk iets overkwam Booking.com, dat onder druk van de publieke opinie eerder ontvangen NOW subsidie terugbetaalde toen bekend werd dat het bedrijf miljoenen aan bonussen had uitgekeerd. Hoewel de boekingssite juridisch juist handelde – het had de NOW gewoon kunnen houden – bleek een stevig appèl op de morele verantwoordelijkheid doorslaggevend.
Bedrijven die uitsluitend conform de wet handelen, komen steeds vaker in opspraak. We leven in een tijd waarin de maatschappelijke, morele normen onvoldoende snel naar juridische normen worden vertaald. Uit het voorbeeld van Shell blijkt ook dat rechters versneld de maatschappelijke, morele normen in hun jurisprudentie opnemen. Dit betekent dat organisaties de norm van morgen, vandaag al moeten herkennen. Maar hoe ontwikkel je nu die morele sensitiviteit?
Er zijn veel knoppen om aan te draaien als je de morele sensitiviteit van jouw organisatie wilt vergroten. Het ontwikkelen van een sterke, collectieve identiteit is er een die ik wil benadrukken. Een collectieve identiteit ontstaat wanneer het duidelijk is wat de gedeelde normen, waarden en doelen van een organisatie zijn. Het organiseren hiervan vraagt aandacht en is specifiek in deze tijd ingewikkeld. Zo schrijft David Brooks in zijn boek The Second Mountain dat wij in een geïndividualiseerde tijd leven, waarbij de privatisering van ideeën een centraal element is. Dat houdt in dat je als individu je eigen morele orde moet creëren, omdat de verbinding met grotere zingevende verbanden steeds meer wordt losgelaten. Als we dus een collectieve beweging willen maken, dan moeten we dit oefenen. En dat vraagt om compassie.
Een ander voorbeeld van een morele kwestie waarbij felle kritiek is geuit, betrof de miljoenenwinst die een ondernemer maakte met de verkoop van mondkapjes. Hoewel deze terecht lijkt, moeten we voorzichtig zijn met het toepassen van de morele norm van morgen op de norm van gisteren. Terugkijkend is het immers makkelijk om te oordelen als je de context nog niet kent. Kunnen we net zo gepassioneerd excuses maken of een tweede kans bieden, als blijkt dat de losgebarsten morele verontwaardiging toch niet helemaal op zijn plaats is? Ik hoop het van harte.
Wil jij met mij in gesprek over het vergroten van de morele sensitiviteit binnen jouw organisatie? Neem gerust contact met mij op.
Niet gevonden wat je zocht? Misschien is dit wat voor jou:
Plan een belafspraak in met onze consultants om vrijblijvend te sparren.
